2. Pojęcie monarchii i republiki

Monarchia charakteryzuje się pełnieniem funkcji głowy państwa przez dożywotniego monarchę (np. króla, cesarza), panującego na zasadzie dziedziczenia (monarchia dziedziczna) lub - rzadziej - wybieralności (monarchia elekcyjna). Mając na uwadze zakres władzy monarchy wyróżnić możemy: monarchię nieograniczoną (absolutną), która charakteryzuje się ona tym, iż monarcha stoi ponad prawem, skupiając w swoich rękach pełnię władzy państwowej oraz monarchię ograniczoną (konstytucyjną), której istotą jest ograniczenie przez konstytucję władzy monarchy na rzecz innych organów i sprowadzenie jego roli do pełnienia funkcji przede wszystkim reprezentacyjnych.

Republika, traktowana jest jako rzecz publiczna wszystkich obywateli, głowa państwa (występująca najczęściej pod nazwą prezydenta) oraz inne najwyższe organy wyłaniane są w drodze wyboru na wyraźnie oznaczony czas. Wyboru prezydenta dokonuje naród, parlament lub specjalnie wyłonione w tym celu kolegium wyborcze. Jego pozycja prawnoustrojowa jest niejednakowa, gdyż dysponuje on zróżnicowanym zakresem kompetencji.

Powrót